Theo ông Lê Hoàng Châu, thị trường bất động sản đang rất khó khăn. Có thể nói, 2022 là năm khó khăn, khắc nghiệt nhất khi có gần 1.200 doanh nghiệp bất động sản giải thể, tăng 38,7% so với năm 2021 và 2023 là năm có tính quyết định sống còn đối với các doanh nghiệp bất động sản. Nhiều doanh nghiệp bất động sản thiếu tiền mặt, âm dòng tiền, thiếu thanh khoản nghiêm trọng. Điều này có thể dẫn đến tình trạng chết trên đống tài sản nên đã phải quyết liệt tái cấu trúc, tái cơ cấu đầu tư, thay đổi phương án kinh doanh; phải dừng, đình hoãn hoạt động đầu tư, thi công dự án, dừng IPO; phải thu hẹp quy mô sản xuất, chuyển nhượng bớt dự án nhưng vẫn không tìm được người mua. Ngoài ra, phải cắt giảm nhân lực, thậm chí có đơn vị giảm đến 50 - 70% số lao động; giảm lương từ 30 - 50%, không lo được lương tháng 13, không thưởng tết...
Ông Lê Hoàng Châu cho rằng, có 2 khó khăn lớn nhất của thị trường bất động sản hiện nay. Một là vướng mắc pháp lý, chiếm 70% khó khăn của doanh nghiệp bất động sản. Hai là về nguồn vốn. Trước hết là vốn tín dụng ngân hàng, kế đến là vốn trái phiếu doanh nghiệp, vốn từ thị trường chứng khoán và vốn huy động từ khách hàng.
Đối với khó khăn về vốn, ông Lê Hoàng Châu đề nghị Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước xem xét cho phép nới tiêu chí nhưng không phải là hạ chuẩn tín dụng để doanh nghiệp bất động sản được tái cơ cấu khoản nợ vay tín dụng đến hạn. Bên cạnh đó được giữ nguyên nhóm nợ, được khoanh nợ xấu đối với một số khoản nợ nhóm 2, nhóm 3 để có thể được vay vốn tín dụng mới đối với dự án bất động sản có đầy đủ pháp lý, có tài sản bảo đảm, có tính khả thi, được tổ chức tín dụng đánh giá có khả năng trả lãi, trả nợ gốc.
Pháp lý là ưu tiên hàng đầu cần tháo gỡ
ĐÌNH SƠN
"Vào quý 3/2022 đã xuất hiện tình trạng các doanh nghiệp, trong đó có doanh nghiệp bất động sản và người mua nhà ngày càng khó vay vốn tín dụng tại các ngân hàng thương mại, nhiều hợp đồng tín dụng bị ngưng giải ngân giữa chừng gây khó khăn rất lớn cho người vay. Vì thế, hiệp hội và nhiều chuyên gia đã đề nghị nới room tín dụng năm 2022 thêm 1 - 2%, mà tốt nhất là nới room vào đầu quý 4/2022. Nhưng rất tiếc, Ngân hàng Nhà nước xem xét quá cẩn thận nên phản ứng chính sách chậm. Mãi đến 5.12.2022 mới cho phép nới room tín dụng thêm 1,5 - 2%, tương đương với việc bơm thêm khoảng 240.000 tỉ đồng vào nền kinh tế mà thời gian chỉ còn 20 ngày làm việc. Kết quả tăng trưởng tín dụng toàn nền kinh tế năm 2022 chỉ đạt 14,17%, chỉ tăng thêm 0,17% so với room 14% cũ", ông Lê Hoàng Châu phân tích.
Bên cạnh tình cảnh cực kỳ khó khăn của nhiều doanh nghiệp, trong đó có doanh nghiệp bất động sản lại có gam màu tươi sáng của nhiều tổ chức tín dụng ngân hàng khi đạt lợi nhuận tăng liên tục, tăng bền vững, năm sau cao hơn năm trước. Theo báo cáo tài chính của 28 tổ chức tín dụng trong nước, tổng lợi nhuận ròng (sau thuế) năm 2022 đạt khoảng 197.020 tỉ đồng (tương đương 8,3 tỉ USD) với tỷ suất lợi nhuận khoảng 22% trên vốn chủ sở hữu là rất cao. Năm 2021 đạt khoảng 145.550 tỉ đồng (tương đương 6,1 tỉ USD) với tỷ suất lợi nhuận khoảng 19,6% trên vốn chủ sở hữu. Năm 2020 đạt khoảng 109.089 tỉ đồng (tương đương 4,6 tỉ USD) với tỷ suất lợi nhuận khoảng 17,8% trên vốn chủ sở hữu. Lợi nhuận năm 2022 tăng 35% so với năm 2021; lợi nhuận năm 2021 tăng 33% so với năm 2020.
"Chúng tôi nhiệt liệt hoan nghênh và đề nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ xem xét sớm chấp thuận đề xuất của Bộ Xây dựng về gói tín dụng ưu đãi 110.000 tỉ đồng để tái cấp vốn cho các ngân hàng thương mại được Ngân hàng Nhà nước chỉ định. Qua đó người mua, thuê mua nhà ở xã hội, nhà ở dành cho công nhân khu công nghiệp và chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội được vay vốn ưu đãi để thực hiện mục tiêu phát triển 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội trong giai đoạn 2021 - 2030", ông Châu nói.
Đối với vướng mắc về pháp lý, ông Lê Hoàng Châu đề nghị cần sửa đổi các quy định, tháo gỡ các vướng mắc về pháp lý thuộc thẩm quyền của Chính phủ, thuộc thẩm quyền của cấp tỉnh. Điển hình như Nghị định 148 đã có hiệu lực từ 8.2.2021 nhưng đến nay mới có hơn phân nửa số tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương ban hành quyết định quy định chi tiết thực hiện Nghị định 148 để xử lý diện tích đất công nằm xen kẽ trong dự án nhà ở thương mại, trong đó có TP.Hà Nội.
Ông cũng đề nghị UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương còn lại khẩn trương ban hành quyết định quy định chi tiết thực hiện Nghị định 148 để xử lý diện tích đất công nằm xen kẽ trong dự án nhà ở thương mại để chủ đầu tư có căn cứ pháp luật tiếp tục thực hiện dự án và tạo nguồn thu ngân sách nhà nước.